Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 03/3/2017 của Chính phủ mở ra những hướng giải quyết tích cực đối với vấn đề còn khó khăn, vướng mắc hoặc chưa phù hợp của Luật Đất đai năm 2013

Việc thi hành Luật Đất đai năm 2013 thời gian qua còn gặp những khó khăn, vướng mắc chưa phù hợp trong thực tiễn. Bên cạnh đó, một số Luật khác có liên quan đã ban hành như Luật Đầu tư, Luật Đấu thầu, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản,… cũng đặt ra yêu cầu phải chỉnh sửa, bổ sung một số quy định của pháp luật về đất đai cho phù hợp. Để giải quyết được những bất cập, tồn tại trong thực tiễn, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 01/2017/NĐ-CP quy định sửa đổi, bổ sung một số nội dung của các Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai.

Nghị định số 01/2017/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai; Nghị định số 44/2014/NĐ-CP quy định về giá đất; Nghị định số 47/2014/NĐ-CP quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.

Nghị định số 01/2017/NĐ-CP có rất nhiều những sửa đổi, bổ sung quan trọng.

Về quy định chung có năm nội dung sửa đổi, bổ sung. Bao gồm, hai nội dung về việc xác định loại đất và xác nhận nguồn thu nhập ổn định từ sản xuất nông nghiệp của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp; ba nội dung được sửa đổi, bổ sung đối với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cho phép điều chỉnh kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện; xử lý chuyển tiếp một số nội dung liên quan đến quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

Về thu hồi đất, có sáu nội dung sửa đổi, bổ sung. Quy định chi tiết việc thu hồi đất do chậm tiến độ; thu hồi đất đối với trường hợp không thực hiện nghĩa vụ của người sử dụng đất; thu hồi đất đối với trường hợp chấm dứt hoạt động của dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư; và bổ sung quy định xử lý chuyển tiếp về việc thu hồi đất.

Về giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất có hai nhóm nội dung sửa đổi, bổ sung. Quy định chi tiết về điều kiện đối với người được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích để thực hiện dự án đầu tư.

Việc đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận (GCN), Nghị định số 01 sửa đổi, bổ sung tám nội dung. Đáng quan tâm là các nội dung về quy định bổ sung giấy tờ khác về quyền sử dụng đất lập trước 15/10/1993 để làm cơ sở xem xét cấp GCN; quy định không yêu cầu điều kiện phải có nhà ở khi cấp GCN đối với trường hợp đất giao không đúng thẩm quyền trước ngày 1/7/2004; Quy định việc cấp GCN cho một hoặc nhiều căn hộ, văn phòng, cơ sở dịch vụ thương mại thuộc sở hữu của chủ đầu tư; Quy định việc cấp GCN các hạng mục công trình.

Về quyền, nghĩa vụ của người sử dụng đất và chế độ sử dụng các loại đất có mười bốn nội dung được sửa đổi, bổ sung. Trong đó, việc cho thuê tài sản gắn liền với đất thuê, đất thuê lại; điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất gắn với việc chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ dự án đầu tư không phải là dự án đầu tư xây dựng kinh doanh nhà ở, dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng để chuyển nhượng hoặc cho thuê; xử lý quyền sử dụng đất đang cho thuê, đang thế chấp khi Nhà nước thu hồi đất; giao đất rừng sản xuất là rừng tự nhiên cho hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư; cơ chế góp quyền sử dụng đất và điều chỉnh lại quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư; về đất khu công nghiệp, khu chế xuất, cụm công nghiệp, làng nghề trong đó quy định xử lý và thu hồi đất đối với trường hợp chậm đưa đất đã thuê, thuê lại trong các khu công nghiệp, khu chế xuất, cụm công nghiệp, làng nghề; về chế độ sử dụng đất mặt nước chuyên dùng là hồ thủy điện, thủy lợi.

Về thủ tục hành chính cũng được sửa đổi, bổ sung bốn nhóm nội dung. Đáng lưu ý ba nội dung gồm thời gian thực hiện thủ tục hành chính về đất đai đều giảm so với trước đây; quy định bổ sung việc xác định nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất trong thực hiện thủ tục hành chính về đất đai; Bổ sung các thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai còn thiếu.

Về giá đất, sửa đổi bổ sung sáu nội dung. Việc xác định giá đất một số loại đặc thù; trách nhiệm tổ chức xác định giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất. Trong việc bồi thường, hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất, đáng quan tâm là về những nội dung bồi thường về đất khi Nhà nước thu hồi đất có nguồn gốc được giao không đúng thẩm quyền trước ngày 1/7/2004 nhưng đã nộp tiền để được sử dụng đất mà chưa được cấp Giấy chứng nhận; xử lý tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đã nộp, chi phí đầu tư vào đất còn lại, tài sản gắn liền với đất khi Nhà nước thu hồi đất; quy định đối tượng được hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất; quy định điều kiện để được hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất.